Sâm dây Ngọc Linh là loài đặc sản nổi tiếng của vùng núi Ngọc Linh thuộc 2 tỉnh Kon Tum và Quảng Nam. Sâm dây Ngọc Linh có tác dụng gì là thắc mắc được rất nhiều người quan tâm tìm hiểu trước khi sử dụng.
Sâm dây Ngọc Linh loài sâm quý của người Xê Đăng.
Dãy núi Ngọc Linh hùng vĩ nổi tiếng với quốc bảo Sâm Ngọc Linh với giá trị lên đến hàng trăm triệu đồng. Ngoài ra, Ngọc Linh còn loài sâm khác được đồng bào Xê Đăng sống quanh chân núi gọi là Sâm Dây Ngọc Linh. Sâm Dây hay con gọi là Đẳng Sâm có tên khoa học: Codonopsis javanica, là loài là loài dây leo, củ dùng làm thuốc bổ, loài sâm này được ví như sâm của người nghèo bởi nhiều công dụng, giá rẻ, dễ kiếm trong tự nhiên.
Đồng bào Xê Đăng từ lâu đã sử dụng Sâm Dây để phục hồi sức lực khi đi rừng cũng như sử dụng để chế biến món ăn bồi dưỡng cho người già, phụ nữ và trẻ em. Với nhiều công dụng cũng như chất lượng dược tính cao, loại sâm này được xem như một loại đặc sản quý, món quà biếu mỗi khi du khách đến với vùng Ngọc Linh, hay trong các dịp lễ tết.
Hiện nay, Sâm Dây Ngọc Linh rất được ưu chuộng, tìm mua dẫn đến tình trạng khai thác quá mức, loài sâm này ngày càng ít đi trong tự nhiên. Với chính sách hỗ trợ, cũng như nhiều chủ trương của nhà nước, đồng bào Xê Đăng bắt đầu trồng loài sâm này trong điều kiện bán hoang dã như một loài cây phát triển kinh tế của đông bào nơi đây.
Sâm dây Ngọc Linh có tác dụng gì?
Theo Đông y, Sâm dây ngọc linh có vị ngọt hơi đắng, tính ấm, vào 2 kinh Tỳ và Phế, tác dụng làm mạnh tỳ vị, bổ phế khí, cầm ho, thường được dùng làm thuốc bổ, chữa ho do yếu phổi, tiêu chảy do chức năng tiêu hóa suy nhược, trẻ nhỏ cam tích, sản phụ thiếu sữa… Ngoài sử dụng rễ làm thuốc, củ, ngọn và lá non cũng có thể dùng làm rau, chế biến các món ăn đều được. Các công dụng của Sâm dây có thể kể đến như:
- Chống mệt mỏi, tăng cường sự thích nghi của cơ thể với môi trường nhiệt độ cao.
- Tăng cường độ co bóp của tim, tăng lượng máu đến não, nội tạng và chân.
- Tăng số lượng hồng cầu, huyết sắc tố, làm giảm số lượng bạch cầu.
- Hạ huyết áp, tăng cường miễn dụng, kháng khuẩn, kháng viêm, hóa đàm, giảm ho.
- Trị trung khí suy nhược, ăn uống kém, vàng da do huyết hư.
- Trị thiếu máu, gầy ốm.
- Giảm căng thẳng, chống stress.
- Giải độc, tăng cường khí huyết.
- Ngăn ngừa lão hóa, giúp da hồng hào.
Cách sử dụng Sâm dây Ngọc Linh như thế nào?
Ngoài thắc mắc Sâm dây Ngọc Linh có tác dụng gì, một thắc mắc nữa của người lần đâu sử dụng Sâm dây là sử dụng như thế nào. Thực tế, sâm dây dễ sử dụng và có nhiều các chế biến khác nhau, tùy vào mục đích sử dụng mà người dùng có thể linh hoạt sử dụng khác nhau:
- Nấu nước uống như trà: Lấy 30 – 40g sâm dây nấu với 1 lít nước. Rửa sạch sâm dây và cắt sâm dây thành từng lát mỏng bằng đốt ngón tay sau đó cho vào nối nấu sôi khoảng 5 phút, đợi bớt nóng rồi uống. Nước sâm dây có màu vàng, vị ngọt, uống vào rất mát. Nên sử dụng hết trong ngày, hạn chế để qua đêm nước sâm bị thiêu uống sẽ gây đau bụng. Sử dụng liên tục trong 3 tháng để sâm có tác dụng đối với cơ thể.
- Ngâm rượu: Liều lượng là 1kg sâm dây khô ngâm với 5-8 lít r ượu (khoảng trên 40 độ), ngâm trong vòng 6 tuần là có thể sử dụng được. Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 1-3 chén uống rượul sẽ rất tốt cho sức khỏe. Rượu sâm dây có màu vàng cánh gián, tác dụng bồi bổ sức khỏe, kéo dài tuổi thọ.
- Bên cạnh đó còn có thể dùng sâm dây làm nguyên liệu chế biến các món ăn như hầm gà, vịt sẽ có tác dụng như món ăn bài thuốc giúp chữa bệnh cảm cúm, phong hàn, phục hồi sức khỏe cho người mới ốm dậy.
Lưu ý khi dùng Sâm dây Ngọc Linh
Mặc dù Sâm dây Ngọc Linh là dược liệu quý, tốt và lành tính, không độc cho sức khỏe; tuy nhiên, để đảm bảo an toàn sức khỏe trong quá trình sử dụng sâm Ngọc Linh, bạn cần thực hiện theo hướng dẫn từ y bác sĩ để đem lại hiệu quả tốt nhất.
Chỉ nên dùng sâm dây theo liều lượng được chỉ định.
Không nên dùng đồ kim loại, đồ nhựa để ngâm rượu hoặc sắc nước uống sâm dây. Điều này sẽ gây ảnh hưởng đến tác dụng của những hoạt chất có trong sâm dây.
Phụ nữ có thai, người bị cao huyết áp, chướng bụng, đầy hơi, đau bụng hay lạnh bụng không nên dùng sâm dây.
Trong lúc dùng Sâm dây Ngọc Linh, bạn không nên uống trà vì có thể điều này sẽ làm giảm tác dụng của sâm.
Ngoài ra, khi sử dụng sâm Ngọc Linh, bạn không nên ăn đồ ăn hải sản hay củ cải. Vì hai loại thực phẩm này sẽ sẽ ảnh hưởng đến tính hiệu quả của sâm dây.